Open Academia: Journal of Scholarly Research

Oiladagi Zo`Ravonliklar Va Ularning Kelib Chiqish Sabablari

Eshboyev Sharafiddin Alisher og`li

Toshkent davlat yuridik universiteti talabasi

Allanova Azizaxon Avezxonovna

Toshkent davlat yuridik univeristeti Jinoyat huquqi, Kriminologiya va korrupasiyaga qarshi kurashish kafedrasi dotsenti, PhD.

Keywords: oiladagi zo`ravonlik, jinsiy zo`ravonlik, zo`ravonlik zanjiri

---

Abstract

Ushbu maqolada oilaviy zo`ravonlik tushunchasi ilmiy jihatdan tahlil qilingan bo`lib, oilaviy zo`ravonlik bu oilaning bir a’zosi tomonidan ikkinchi bir a’zosiga (sobiq a’zosiga) nisbatan, uning ustidan hukmronlik o`rnatish maqsadida qilinadigan xattiharakatlardir. Bundan tashqari maqolada oilaviy zo'ravonlikning ko'plab turlari va ularning xususiyatlari bayon etilgan:jinsiy zo'ravonlik, jismoniy zo'ravonlik va psixologik zo'ravonlik kabi turli xil zo'ravonlik turlari haqida tushunchalar, tahlillar va misollar keltirilgan. Oilaviy zo'ravonlikning eri tomonidan ayolga qarshi jinsiy aloqalardan boshlanib, tajovuzkorning qilgan harakatlari va ularning jinoyatchilikka olib kelish mumkinligi bayon etilgan. Jismoniy zo'ravonlik esa huquqbuzarning oilaning boshqa a'zosiga nisbatan zo'rlikni o'z ichiga olgan xatti-harakatlardan iborat. Psixologik zo'ravonlik esa jabrlanuvchining psixologiyasiga ta'sir qilish va uning ustidan hukmronlik qilish bilan bog'liq. Shuningdek, maqolada dunyo bo'ylab oilaviy zo'ravonlik holatlarining og'irlik darajasi bayon etilgan va jabrlanuvchilarning ko`pchilik qismini ayollar tashkil etishi va buning asosiy sabablari bayon qilingan. Maqolada oilaviy zo'ravonlikka nisbatan jinoyat kodeksi va ma'muriy javobgarlik to'g'risidagi qonunlar haqida ham ma'lumot berilgan. Shuningdek maqolada olimlarning fikrlari va amaliy tavsiyalar keltirilgan. Er-xotinlarning oiladagi tazyiq va zo‘ravonlikka qarshi dunyoqarashini to`g`ri shakllantirish va ayollarga oiladagi sog`lom psixologik muhit yaratishga ko`maklashish maqsadida, oilaviy zo`ravonlikning kelib chiqish sabablari va ularning oldini olish usullari bayon etilgan.

---

References

Woodlock, Delanie (2017).”The abuse of Technology in Domestic Violence and

Stalking (en). Violence Against Women

7. National center on elder abuse. Washington DC: 2005. Fact Sheet: Domestic

violence: Older women can be victims too.

Пащенко А.С. Понятие домашнего насилия // Теория и практика общественного

развития. – 2005. – № 1. – С. 46–48.

Ayollarga nisbatan zo'ravonlikning tarqalishi taxminlari, 2018. Ayollarga nisbatan

jinsiy zo'ravonlikning global, mintaqaviy va milliy tarqalishi taxminlari va sherik

bo'lmagan ayollarga nisbatan jinsiy zo'ravonlikning global va mintaqaviy tarqalishi

taxminlari. JSST: Jeneva, 2021 yil

Violence Against Women Prevalence Estimates, 2018

Controlling or Coercive Behaviour in an Intimate or Family Relationship Statutiry

Guidance Framework

Halket, Megan Mcpherson; Gormley, Katelyn; Mello, Nicole; Rosenthal, Lori; Mirkin,

Marsha Pravder (2013). "Stay with or Leave the Abuser? The Effects of Domestic

Violence Victim's Decision on Attributions Made by Young Adults". Journal of Family

Violence 29: 35–49

Stephenson R, Koening MA, Axmed S. Shimoliy Hindistondagi ayollar o'rtasida

oilaviy zo'ravonlik va ginekologik kasallik belgilari. Int Fam rejasi

istiqboli. 2006; 32 :201–8.

Enikolopov S.N. Oilaviy zo‘ravonlik muammolari // Amaliy psixologiya. - 2002. - №

/6

Halket, Megan Mcpherson; Gormley, Katelyn; Mello, Nicole; Rosenthal, Lori; Mirkin,

Marsha Pravder (2013).

Enikolopov S.N. Oilaviy zo‘ravonlik muammolari // Amaliy psixologiya. - 2002. - №

/6

Asanova M. Oiladagi zo‘ravonlikning oldini olish bo‘yicha ko‘rsatmalar / Ed. N.K..:

Vlados, 2007.- S. 218 ..

Perttu S. Zo‘ravonlikka duch kelgan ayollar uchun qo‘llanma /. - Jivaskila: Gummerus,

- S. 6-7 .

Majidova D. A., Mamaraimov Z. Sh... Oila sog`lom dunyoqarashni shakllantirishning

muhim omili sifatida. Yosh olim, – 2013, – 5-son.

Pashchenko A. S. Oiladagi zo'ravonlik tushunchasi // Ijtimoiy rivojlanish nazariyasi va

amaliyoti. – 2005. – 1-son.

Агапов Е. П. Семьеведение. – Москва: Изд-во “Дашков и К”, 2012. – 400 с.